Bazıları şunlardır:
1- Abdeste başlarken, Besmele okumak.
2- Elleri, bilekleri ile beraber, üç kere yıkamak.
3- Ağzı, ayrı ayrı su ile üç kere yıkamak.
4- Burnu, ayrı ayrı su ile, üç kere yıkamak.
5- Kaş, sakalı ve bıyık altındaki görünmeyen deriyi, yüzü yıkarken ıslatmak.
6- Yüzünü yıkarken, iki kaşın altını ıslatmak.
7- Sakalın, sarkan kısmını mesh etmek.
8- Sakalın, sarkan kısmını sağ elin yaş parmaklarını tarak gibi sokarak hilallemek.
9- Dişleri bir şey ile ovmak, temizlemek.
10- Başın her tarafını bir kere mesh etmek.
11- İki kulağı bir kere mesh etmek.
12- El ve ayak parmaklarının arasını hilallemek.
13- Enseyi üçer bitişik parmaklarla, bir kere mesh etmek.
14- Yıkanacak yerleri, üç kere yıkamak.
15- Yüzü yıkarken abdeste kalb ile niyet etmek.
16- Tertibe riayet etmek. Yani uzuvları sıra ile yıkamak.
17- Delk etmek, yani yıkanan yerleri ovmak.
18- Muvalat. Yani her uzvu birbiri arkasından yıkarken başka işle uğraşmamak.
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]Sünneti terkSual: Bir özürden dolayı abdestin bir sünnetini terk etmek caiz mi?
CEVAPÖzür varsa caizdir.
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]Sadece farzlarını almakSual: Abdestin sadece farzlarını almak mekruh mu?
CEVAPEvet, zaruretsiz öyle alınırsa mekruh olur. Mesela her organı bir iki kere yıkamak mekruhtur. Üç kere yıkamak sünnettir. Bir keresi farzdır.
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]Abdest ve gusülde niyetSual: Abdest veya guslederken niyet, eli yıkarken mi yoksa yüzü yıkarken mi yapılır?
CEVAP
Her ikisi de olur, burnu yıkarken de, ağzı yıkarken de olur. Niyet edilmese bile
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]’de abdest ve gusül yine sahih olur.
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]Niyet nedir?Sual: Gusül ve abdestte niyet, kalben etmek mi yoksa ne yaptığını bilmek midir?
CEVAP
Kalben niyet etmektir, bilmek değil sadece.
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]Abdestin ilk sünnetiSual: Abdestin ilk sünneti nedir?
CEVAP
Helaya girerken ve abdeste başlarken besmele çekmektir.
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]Ağza ve burna su vermekSual: Abdestte, ağza ve burna su vermek, dört mezhepte de, sünnet midir?
CEVAP
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.] mezhebinde farz, diğer üç mezhepte sünnettir.
(Mezahib-i Erbaa)
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]Su tasarrufu içinSual: Su tasarrufu için, abdestte uzuvları birer kere yıkamak uygun olur mu?
CEVAP
Hayır. Su çok azsa, su bulma imkânı da yoksa o zaman bir kere yıkamak caiz olur.
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]Parmak aralarını hilallemekSual: Şir’atül İslam tercümesinin 95. sayfasında,
(El parmaklarının arasını hilallemek sünnet, ayak parmaklarını hilallemek ise farzdır) deniyor. Bu yanlış değil mi?
CEVAP
Evet, yanlıştır. Şir’a şerhinde, bunun gibi başka hataların da olduğunu, daha önceki yazılarımızda bildirmiştik. Muteber kitaplarda deniyor ki:
Abdestte, el ve ayak parmaklarını hilallemek, müekked sünnettir.
(Redd-ül-muhtar, F. Hindiye, M. Erbaa, Dürer ve Gurer)
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]Abdestte sıraSual: Bazı kimseler abdestte, yüzlerini yıkadıktan sonra başa mesh yapıp sonra kolları yıkıyorlar. Sünnet şekli yüzü, sonra kolları yıkamak, sonra başa mesh etmek değil midir?
CEVAP
Evet
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]’de o sıra ile yıkamak sünnettir.
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]’de ise farzdır. Bütün din kitapları böyle yazar. Kur’an-ı kerimde abdest âyetinin meali şöyledir:
(Ey inananlar, namaza kalktığınızda yüzlerinizi, dirseklere kadar ellerinizi, başlarınızı meshedip topuk kemiklerine kadar ayaklarınızı yıkayın.) [Maide 6]Abdestin âyetteki sıraya göre alınacağı hadis-i şeriflerde de bildirilmiştir. Birinin meali şöyledir:
(Hazret-i Osman abdest alırken, üç defa ellerini yıkadı; sonra üç defa ağzını ve burnun içini; sonra üç defa yüzünü; üç defa dirseklerine kadar sağ ve sol kolunu yıkadı; sonra da başının tamamını meshedip üç defa sağ ayağını, üç defa sol ayağını topuklarına kadar yıkadı. Sonra, “Resulullah böyle abdest alıyor” dedi.) [
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.],
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.],
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.],
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]]
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]Boğazı mesh etmekSual: Abdestin sünnetleri sayılırken boynu mesh etmek tabiri geçiyor. Boyun mesh edilirken ense ve boğaz da mesh edilir mi?
CEVAPEnse mesh edilir, boynun yanları mesh edilir, fakat boğazı mesh etmek bid’attir.
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]Boynu mesh etmekSual: Boynu mesh etmek bid’at mi?
CEVAPBoynu mesh etmek, bid’at değil sünnettir. Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
Resulullah, başının tamamını, kulaklarının da iç ve dış kısımlarını mesh ederdi. (
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.],
[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.])Boynu meshetmeye müstehap diyenler var ise de,
el-Bahr ve diğer kitaplarda sünnet olduğu bildirilmiştir. Gırtlağı mesh etmek ise bid’attir.
(Redd-ül-muhtar)Yine
Nimet-i İslam kitabının abdestin sünnetlerinin on altıncısında diyor ki:
(Baş ve kulaklardan sonra, iki elin arkası ile boynu mesh etmek.)
Boynu meshetmenin sünnet olduğu bütün fıkıh kitaplarında vardır.
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]Kaşın altını ıslatmakSual: [Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]’de
(Yüzünü yıkarken, iki kaşın altını ıslatmak sünnettir) ifadesi geçiyor. Kaşın altından maksat, kaşlarla göz kapakları arası mıdır?
CEVAP
Hayır. Kaşların dipleri demektir.
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]Abdestte protezi çıkarmakSual: Protez dişi her abdestte çıkarıp takmak zor oluyor. Abdest alırken çıkabilen protez dişleri çıkarmadan alınan abdest, sahih midir?
CEVAP
Evet, sahihtir.